Het anale kanaal is het laatste gedeelte van de darm (1) en is 2 tot 4 cm lang. Het anale kanaal (2) is omringd door sluitspieren (3) zodat rond en in het anale kanaal in normale omstandigheden een hoge druk heerst die stoelgangverlies voorkomt. Om stoelgang te evacueren, moeten de sluitspieren zich ontspannen zodat de druk in het anale kanaal sterk daalt en het kanaal zich opent. Ook is het... meer
Het anale kanaal is het laatste gedeelte van de darm (1) en is 2 tot 4 cm lang. Het anale kanaal (2) is omringd door sluitspieren (3) zodat rond en in het anale kanaal in normale omstandigheden een hoge druk heerst die stoelgangverlies voorkomt. Om stoelgang te evacueren, moeten de sluitspieren zich ontspannen zodat de druk in het anale kanaal sterk daalt en het kanaal zich opent. Ook is het normaal dat men in lichte mate dient mee te persen om de druk op de darm te verhogen en de evacuatie te bevorderen. Aan de binnenkant van het anale kanaal zijn er goed doorbloede sponsachtige kussentjes waarvan de dikte varieert door toename of afname van de bloedaanvoer. Hierdoor kunnen ze zich aanpassen aan de veranderende grootte van het anale kanaal. Ze vormen in feite een soort extra sluitmechanisme. Men noemt ze hemorroïden (4). Het anale kanaal is bedekt met een zeer gevoelig slijmvlies. Deze gevoeligheid laat toe te weten wanneer wind of stoelgang klaar is om geëvacueerd te worden en het onderscheid te maken tussen wind, vloeibare of vaste stoelgang. In dit slijmvlies zitten er kliertjes (5).
Een mens met een gezonde anus is zich niet bewust van het bezit daarvan. Zodra er klachten op gaan treden betekent dit dat er in de veelheid der structuren een afwijking is ontstaan.
De meest voorkomende goedaardige aandoeningen ter hoogte van het anale kanaal zijn:
Aambeien: (= ‘speen’): hemorroïden die last veroorzaken, zoals bloeding, uitstulping, pijn of jeuk (6).
Anaal abces: geïnfecteerde holte gevuld met etter die ontstaat door een ontsteking van de kliertjes in het slijmvlies van het anale kanaal (7).
Anale fistel: smalle tunnel tussen een kliertje in de anus en de huid aan de buitenzijde van de anus. Een fistel is bijna altijd het gevolg van een vorig abces (8).
Anale fissuur: kloof door een scheurtje in het slijmvlies van het anale kanaal (9).
Anale condylomen: wratten op de huid rond de uitgang van het anale kanaal.
Sacrococcygeale cyste: cyste ter hoogte van het sacrum (of heiligbeen), wordt veroorzaakt door ingroeiend haartje en kan een abces vormen.
De meest voorkomende proctologische klachten:
bloedverlies
jeuk, pieken of branden
anaal verlies (vlekken in het ondergoed)
pijn
stoornis in de ontlasting
gevoel van aandrang, winderigheid
knobbels en zwellingen om de anus
Voor alle duidelijkheid moet hier nog vermeld worden, dat pijn geen aambeiklacht is. Als u pijn aan de anus heeft, heeft u misschien wel aambeien, maar in ieder geval ook iets anders. Bij klachten aan de anus is het raadzaam niet zonder medisch onderzoek zelf te "dokteren" met zalven en zetpillen, maar altijd naar de arts te gaan. Deze zal naar uw klachten luisteren, vervolgens de anus bekijken en met de vinger voelen (het toucher). Daaarna zal hij met een klein kijkertje inwendig kijken (anuscopie). Deze anuscopie is noodzakelijk omdat aambeien slechts zelden te zien zijn en geen enkele arts ze kan voelen.
Enkele handige links
Voorbereiding colon (moviprep) voormiddag
